گام های بلند شستا و صندوق بازنشستگی کشوری در اصلاح ساختار - مجله توسعه دهنده

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت تعاون ، کارورفاه اجتماعی به نقل از صندوق بازنشستگی کشوری، حجت الله میرزایی در نشست اعضای هیات مدیره شرکت های تابعه هلدینگ صباانرژی (هلدینگ صندوق بازنشستگی کشوری) شفافیت اقتصادی را یکی از برنامه های مهم وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی عنوان و اظهار کرد: شفافیت راستا ناگزیر برای ما است و بخش عظیمی از فساد و ناکارآمدی که با آن روبرو هستیم به دلیل عدم شفافیت است.

وی با بیان اینکه در گام نخست سامانه های خوبی برای شفافیت اقتصادی ایجاد شده است، گفت: با این حال، این گام اول است. شفافیت گام های طولانی دارد. بورسی شدن شرکت ها هم یک گام بسیار خوبی برای شفافیت است. بورسی شدن شرکت ها را پشت ویترین می آورد و مسائلی را برای آنها الزام آور می نماید که در نهایت به توسعه آن ها منجر می گردد.

میرزایی تاکید نمود: هم در تکمیل زنجیره ارزش، هم در شفافیت و هم در تجدید سازماندهی، دو مجموعه شستا و صندوق بازنشستگی کشوری گام های بلندی برداشته اند؛ بورسی کردن، انحلال، ادغام، واگذاری و تملک بعضی شرکت ها اقدامات بسیار خوبی در این دو مجموعه بوده است.

وی با تاکید بر اینکه باید بازار حرفه ای مدیران متخصص در بنگاه ها ایجاد گردد، گفت: مبنای انتصابات باید عملکرد و دستاوردهای قبلی افراد باشد نه رزومه های چند صفحه ای. باید قبل از هر اقدامی، رزومه افراد ارزیابی و عملکرد افراد در گذشته آنالیز گردد و از هر گونه استخدام بی رویه و رانت دادن به دیگران پرهیز گردد.

معاون امور اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی توضیح داد: ما از برنامه های توسعه ای هلدینگ ها حمایت می کنیم و موظف به توسعه بنگاه ها و رشد سودآوری هستیم، بنابراین، از پروژه های پربازده شرکت ها استقبال می کنیم.

میرزایی، با ابراز رضایت از عملکرد هلدینگ انرژی صندوق بازنشستگی کشوری (وصندوق) گفت: هلدینگ صباانرژی حدود 80 درصد درآمد حاصل از سود صندوق بازنشستگی را تامین می نماید. با اینکه تعداد شرکت های این هلدینگ نسبت به هلدینگ های دیگر کمتر است ولی در ایجاد سود، سهم بسیاربیشتری دارد.

وی با تاکید بر اینکه برند وصندوق برند خوشنامی است گفت: این مجموعه جزو رهبران بازار سرمایه محسوب می گردد و شرکت های ممتازی را در اختیار دارد که از جمله آنها پتروشیمی جم است که در حوزه پتروشیمی سرآمد است یا فولاد اکسین که هم از حیث فناوری و هم از حیث برند بسیار خوشنام است. علاوه بر این، پروژه های عظیمی مثل پتروشیمی مسجدسلیمان، سهام معتبری از شرکت های عظیم مثل ایران خودرو نیز در اختیار وصندوق است.

میرزایی با بیان اینکه مسائل ساختاری و نهادی هلدینگ صباانرژی از مسائل کشور جدا نیست، گفت: مهمترین مساله ساختاری در اقتصاد کشور ما، کوچک مقیاس بودن بنگاه های اقتصادی است. برای مثال، مقیاس ما در فولاد در مقایسه با کشورهای دیگر، بسیار کوچک است و اصلا مقرون به صرفه نیست. امروزه در جهان فراوری سالانه کمتر از پنج میلیون تن فولاد برای بنگاهها اقتصادی نیست، در حالی که در ایران بعضی کارخانه های فولادی تنها پانصد هزار تن در سال فراوری دارند. در حوزه های دیگر صنعت هم همین شرایط حاکم است.

میرزایی، یکی دیگر از ساختارهای اشتباه در صنعت کشور را، مکان یابی طرح ها و پروژه های صنعتی عنوان نمود و گفت: متاسفانه تحت فشارهای مختلف، مکان استقرار بعضی پروژه ها بسیار نادرست و غیراقتصادی است که تاثیر بدی روی صنایع ما گذاشته و هزینه های توزیع و فراوری را نسبت به بنگاه های رقیب افزایش داده است.

این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، در ادامه فرسوده بودن ماشین آلات و تجهیزات صنعتی را مشکل دیگر اقتصاد ایران عنوان نمود و اضافه کرد: به خاطر تحریم و نرخ بالای ارز، فناوری ما نوسازی نشده و هم اکنون در بسیاری از بنگاه ها با شرایط فرسوده روبرو هستیم. متاسفانه امکان نوسازی صنایع بسیار سخت است. به خصوص عمر کوتاه مدیریت باعث می گردد نتوانند به نوسازی دست بزنند چون نوسازی صنعتی امر زمان بری است.

معاون امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، خصوصی سازیِ کژکارکردی را ضعف مهم دیگر اقتصاد ایران دانست و گفت: خصوصی سازی کژکاردی باعث شده صنعت رها گردد و نظام تصمیم گیری تک لایه به نظام تصمیم گیری چند لایه تبدیل شد و مکانیزم دقیق تصمیم گیری در حوزه اقتصادی، فنی، نیروی انسانی و بازار مخدوش شده است.

میرزایی از ناقص بودن زنجیره ارزش در بنگاه های اقتصادی به عنوان یکی دیگر از مسائل ساختاری یاد کرد و گفت: در بسیاری از بنگاه ها زنجیره ارزش ایجاد نشده است. بسیاری از شرکت ها یک حلقه رها شده از صنعت هستند و در تامین خوراک و فروش محصول مشکل دارند. باید برای مدیریت این بنگاه ها رابطه جدیدی با بنگاه های مشابه تعریف گردد تا سودآور شوند.

وی با بیان اینکه در بنگاه ها ساختار بازرگانی و فروش معیوب هستند، گفت: شبکه های فساد و روابط رانتی باعث می گردد شرکت ها، قدرت مانور را در بازار از دست بدهند. متاسفانه ساختار سرمایه انسانی در شرکت ها دچار اشکال است. باید صندلی های اصلی را به متخصصین سپرد. عملکرد بنگاه ها کاملا به مدیرانی که آن را اداره می نمایند، وابسته است. با تغییر مدیران اوضاع شرکت ها می تواند بسیار بهتر با بدتر بگردد. حتی کارشناس ها هم در این زمینه بسیار موثر هستند تاجایی که گاهی بعضی بنگاه ها حتی نمی توانند گزارش عملکرد ارائه نمایند.

میرزایی با تاکید بر اینکه ساختار اقتصادی شرکت ها هم باید اصلاح گردد گفت: نظام بودجه ریزی در شناسایی درست عملکرد بنگاه ها بسیار مهم است.

معاون امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه آینده نگری یکی از ضرورت های بنگاه داری است گفت: آینده با امروز متفاوت است. ما با ابزارهای گذشته نمی توانیم برای آینده تصمیم گیری کنیم. در آینده بازدهی سود در بنگاه هایی است که احتمالا بنگاه های فعلی جزو آن ها نیستند. باید روش ایجاد سود در آینده مطالعه گردد. قطعا بعضی صنایع سهم خوبی در ساخت سود خواهند داشت که باید این بنگاه ها را شناسایی کنیم.

میرزایی خام فروشی را یک مشکل جدی برای بنگاه های اقتصادی دانست و گفت: نباید به درآمد حاصله از خام فروشی صنایع عظیمی مثل پتروشیمی دل خوش کنیم. این شیوه در آینده برای ما مشکل ایجاد خواهد نمود. ما می توانیم زنجیره فراوری صدها محصول پایین دستی بر پایه فراوریات خام موجود را ایجاد کنیم که در آینده، هم ارزش اضافه کرده و هم اشتغال در گرو ایجاد این حلقه ها هست.