خبرنگاران ضعف زیر ساخت حمل و نقل عامل گرانی ها در خراسان شمالی - مجله توسعه دهنده

به گزارش خبرنگار خبرنگاران،براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، خراسان شاقتصادی در سال گذشته پس از استان کرمانشاه، دومین استان گران کشور بود به طوری که نرخ تورم در این خطه شمالشرق کشور حدود چهار درصد از میانگین کشوری نیز بالاتر بود.

طبق گزارش مرکز آمار ایران میانگین متوسط تورم در کل کشور در سال گذشته حدود 36.4 درصد بود و این نرخ تورم در استان های کشور از 33.3 درصد تا 40.1 درصد در نوسان بود و این نرخ تورم در استان خراسان شاقتصادی که پس از استان سیستان و بلوچستان رتبه دوم کم درآمد ترین استان کشور را داراست، حدود 40 درصد بود.

براساس این گزارش بیشترین نرخ تورم در استان خراسان شاقتصادی در سال 99 مربوط به کالاهای غیر خوراکی شامل لباس، کیف و کفش و مشابه بود به طوری که میانگین نرخ تورم در کالاهای غیر خوراکی (کیف- کفش و سایر ملزومات) در این خطه شمالشرق کشور نسبت به میانگین کشوری 2 درصد بیشتر بود به طوری که این میانگین در کل کشور 36 و در این استان حدود 38 درصد بود به عبارتی خریداران ملزومات غیر خوارکی را در استان خراسان شاقتصادی 2 درصد گرانتر از سایر نقاط کشور خریداری کردند.

تورم روستاهای خراسان شاقتصادی بالاتر از شهرها

رییس گروه حساب های منطقه ای و محاسبات قیمت سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شاقتصادی گفت : براساس اعلام مرکز آمار ایران میانگین نرخ تورم سال گذشته در روستاهای کشور حدود 37.7 درصد بود که این تورم در سطح روستاهای خراسان شاقتصادی به 41.3 درصد رسید.

اسماعیل براتی اضافه نمود: همچنین در این مدت میانگین نرخ تورم در روستاهای این استان حدود 2 درصد از نرخ میانگین استانی که 40 درصد اعلام شد، بیشتر بود.

وی بیشترین نرخ تورم درگروه کالاهای غیر خوراکی را شامل دخانیات و حمل و نقل به ترتیب با حدود 60 و 58.2 درصد گفت و اظهارداشت : این در حالیست که بیشترین نرخ تورم در گروه کالاهای خوراکی و آشامیدنی با 65.6 درصد مربوط به روغن و چربی و پس از آن نیز خوراکی و آشامیدنی با 41.5 درصد اختصاص یافت.

رییس گروه حساب های منطقه ای و محاسبات قیمت سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شاقتصادی نرخ تورم در گروه پوشاک و کفش را در سال گذشته در این استان 45.1 درصد گفت که از میانگین کشوری بالا تر بود.

ضعف زیرساخت حمل و نقل متهم اول

کارشناسان اقتصادی دلیل اصلی قرارگیری استان خراسان شاقتصادی در زمره دومین استان گران کشور را ناشی از ضعف زیرساخت حمل و نقل، نبود واحدهای عظیم فراوری مواد خوراکی و غیر خوارکی و شرکت های فراوریی و توزیعی و حتی پخش گفتند .

براساس گفته کارشناسان اقتصادی استان خراسان شاقتصادی از حدود یک دهه گذشته تا به امروز به دلیل ضعف زیرساختی ، پایین بودن زنجیره ارزش اضافه نموده و فراوری ناخالص ملی در بین استان های گران کشور قرار گرفته است و ضعف زیرساختی سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه های مختلف فراوریی و صنعتی استان را نیز تحت شعاع قرار داد به طوری که هم اکنون میانگین سرمایه گذاری در هر واحد فراوریی و صنعتی در سطح کشور حدود 110 میلیارد ریال و این حجم سرمایه گذاری در استان خراسان شاقتصادی صرفا 11 میلیارد ریال است.

کارشناسان اقتصادی می گویند : پایین بودن حجم سرمایه گذاری در استان خراسان شاقتصادی موجب شده تا واحدهای کوچک و خرد در این خطه شمال کشور مجوز فعالیت بگیرند و واحدهای عظیمی که احتیاج به سرمایه گذاری زیاد و اشتغال بالا داشته باشند در این استان حداقل از سوی بخش خصوصی تا به امروز به نتیجه نرسیده است.

مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان شاقتصادی فراوری محور نبودن، ضعف سیستم بنکداری (مستاجر بودن) و عملکرد ضعیف دفتر استانی انجمن شرکت های پخش را دلیل اصلی بالا بودن نرخ تورم استان خراسان شاقتصادی نسبت به میانگین کشوری اعلان کرد.

مجید درخشانی، ضعف در ایجاد صنایع فرآوری و واحدهای تبدیلی و تکمیلی، نبود زنجیره ارزش اضافه نموده را از دیگر دلایل برای گرانی کالا و مایحتاج عمومی در این استان گفت و اظهارداشت: در شرایط فعلی بیشتر کالاهای فراوریی در این استان به خصوص در حوزه کشاورزی به صورت خام فروشی عرضه می شود و در استان های دیگر با تبدیل به ارزش اضافه نموده با قیمت گرانتری به استان برگشت داده می شود و این در حالیست با توسعه زیرساخت های حمل و نقل به خصوص در حوزه ریلی می توان با استقرار صنایع تبدیلی ضمن ایجاد ارزش اضافه نموده با اشتغال سطح درآمد مردم استان را افزایش داد.

وی نبود آمار و اطلاعات در زمینه فراوری کالاها و خدمات دوره های مصرف، سرانه جمعیتی پایین واحدهای صنفی، نبود انبار و تاسیسات ذخیره سازی خصوصی و نبود شبکه توزیع و پشتیبانی و سیطره دلالی و واسطه گری از دیگر علت های گرانی است.

درخشانی گفت: در سال های 91 تا 98 خراسان شاقتصادی دارای شاخص بهای کالاها و خدمات بیشتری نسبت به میانگین کشوری بوده است، به عبارت دیگر خانواده های این استان سبدهای همسان کالا و خدمات را با قیمت بالاتری خریداری نموده اند.

دبیر کارگروه درآمد استان خراسان شاقتصادی یکی از راه چارهها برای رونق اقتصادی و رونق اشتغال در استان را پس از توسعه زیرساخت های حمل و نقل توانمندسازی واحدهای اقتصادی فعال و نیمه فعال گفت و اظهارداشت : دستگاه های متولی، واحدهای فعال و نیمه فعال اقتصادی را شناسایی نمایند و بر حسب شاخص هایی از قبل نوع فعالیت، میزان بدهی بانکی، سرمایه در گردش مورد احتیاج، ارزش اضافه نموده سالانه اشتغال و صادارت و مزیت های نسبی دسته بندی نمایند تا بتوان برای فعال سازی آنان برنامه ریزی شود.

مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان شاقتصادی بستر سازی برای ورود واحدهای اقتصادی فعال دارای برند و سهامدار شدن در پروژه های نیمه فعال، مشارکت مردم در پروژه های اقتصادی را راه چاره فائق آمدن بر این مسائل بیان نمود.

سابقه خراسان شاقتصادی در گرانی

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد می گوید : بحث گرانی کالا و مایحتاج عمومی مردم در استان خراسان شاقتصادی مربوط به سال های اخیر نبوده و آنالیز آماری نشان می دهد که بیش از یک دهه گذشته تا به امروز این خطه شمالشرق کشور در رده بالای استان های گران کشور قرار داشت.

دکتر هادی قوامی در گفت وگو با خبرنگار خبرنگاران ضعف زیرساختی و نبود شبکه ریلی به عنوان ارزانترین حمل و نقل کالا و مسافر گفت و اظهارداشت : علاوه بر این که این استان در زمره استان های گران کشور قرار گرفته است؛ نرخ بیکاری و مشارکت اقتصادی آن نیز نسبت به میانگین کشوری بالاست و این فرایند نشان می دهد که سرمایه گذاری عظیم در استان انجام نمی شود و تمام این مشکل نیز به ضعف زیرساخت حمل و نقل و راهها بر می شود.

نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت : در شرایط فعلی استان خراسان شاقتصادی پایین ترین سرانه درآمدی استان های کشور را داراست و نرخ اشتغال ناقص در این استان بالاست که نتیجه آن نیز کاهش فراوری ناخالص ملی است به طوری که از سال 90 تا به امروز این استان رتبه سی ام کشور را در فراوری ناخالص ملی به خود اختصاص داد.

وی علاوه بر ضعف زیرساختی نداشتن صنایع فرآوری و واحدهای تبدیلی و تکمیلی را دلیل دیگری برای قرارگیری در پله های اول گرانی کشور بیان نمود و اظهارداشت : وجود این که ظرفیت ها و پتانسیل های فراوان برای فراوری در روستاهای استان وجود دارد، اما نبود این صنایع سبب شده تا فراوری بخش کشاورزی خام فروشی شود و ارزش اضافه نموده نصیب فراورینمایندگان نشود.

این کارشناس اقتصادی کاهش نقدینگی و منابع بانکی و پایین بودن حجم سرمایه گذاری خصوصی را مسائل دیگری دانست و اظهارداشت : استان خراسان شاقتصادی برای خارج شدن از بن بست قرارگیری در بین استان های گران کشور باید بستر را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم کند تا با اشتغال و فراوری درآمد مردم افزایش یابد.

قوامی اضافه نمود : افزایش منابع بانکی یکی از زیرساخت ها وبستر برای جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی است که باید منابع بانکی استان نیز با بهره گیری از منابع ملی تقویت شود و منابع حدود 200 هزار میلیارد ریالی فعلی بانک های استان خراسان شاقتصادی منابع زیادی برای سرمایه گذاری نیست و احتیاج به تقویت دارد.

معاون وزیر اقتصاد توضیح داد: منابع بانک های استان برای حمایت اقتصادی از سرمایه گذار بسیار پایین است، منابع بانک های دولتی استان 120 هزار میلیاد ریال و منابع بانک های خصوصی هم 50 هزار میلیارد ریال است که رقم بسیار پایین است.

نبود شرکت های پخش را عامل

استاندار خراسان شاقتصادی ضعف زیرساخت حمل و نقل و نبود شرکت های عظیم توزیع و پخش را دلیل اصلی گرانی مواد غذایی در این استان گفت.

محمدعلی شجاعی گفت: در بعضی از اقلام مواد غذایی و کالاهای عمومی در این استان حتی ازاز تهران به عنوان پایتخت کشور نیز است و مردم این کالاها را گرانتر می خرند.

وی اضافه نمود: نبود شرکت های عظیم توزیع و پخش کالا و مواد غذایی درخراسان شاقتصادی موجب شده تا مردم این کالاها را گرانتر از سایر نقاط ایران از جمله پایتخت خریداری نمایند و اقتصاد و دارایی موظف است تا با آنالیز میدانی دلیل این گرانی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و برای برطرف مشکل نیز چاره اندیشی کند.

نماینده عالی دولت در استان خراسان شاقتصادی بعد مسافتی و تحمیل هزینه های حمل و نقل را ا دلیل دیگری بر گرانی کالا و مایحتاج عمومی در این خطه شمال شرق کشور بیان نمود و گفت : برطرف بالا بودن نرخ تورم کالا و مایحتاج عمومی در استان خراسان شاقتصادی نیز به برنامه بلند مدت برای ایجاد زیرساخت قرار گرفته است و برای رسیدن به تعادل زیرساختی حداقل یک دهه زمان احتیاج است.

شجاعی دلیل بالا بودن نرخ تورم در این استان را پایین بودن میزان سرانه فراوری ناخالص ملی گفت و اضافه نمود : میزان درآمد خانوار روستایی و شهری در این استان ها نیز به مراتب کمتر از میانگین کشوری است.

رییس شورای برنامه ریزی استان خراسان شاقتصادی کم تعداد بودن واحدهای فراوریی وصنعتی به خصوص فراوری نمایندگان مایحتاج عمومی را یکی از دلایل اصلی در پایین بودن درآمد مردم این خطه شمالشرق کشور گفت و بیشتر کالاهایی که در سبد خانوار شهفرایندان این استان قرار گرفته است از سایر استان ها تامین می شود که این خود باعث بالا رفتن نرخ تورم خواهد شد.

شجاعی گفت: اقتصاد دارایی استان مامور شد تا که کالاهایی که بیشتر در سبد مصرفی خانوارهای این استان قرار دارند اما از سایر استان ها تامین می شوند را شناسایی نمایند تا بسترهای لازم برای ایجاد آن کالاها در داخل این خطه فراهم شود.

استان خراسان شاقتصادی 863 هزار نفر جمعیت دارد که 44 درصد از این جمعیت در روستاها و مابقی در شهرها سکونت دارند و از لحاظ سهم اشتغال نیز حدود 40 درصد از اشتغال استان در حوزه کشاورزی و مابقی در حوزه صنعت و خدمات است.