حواشی نقدِ نفت نسیه - مجله توسعه دهنده

به گزارش گروه مالی خبرنگاران، چندی پیش حسن روحانی از سیاستی تحت عنوان گشایش مالی اطلاع داد، پس از آن جامعه و اقتصاد چشم ‫به‫ راه معین شدن این گشایش مالی بودند. اما با اعلام جزئیات این سیاست جامعه، بازار های مالی و بسیاری از تحلیلگران نسبت به آن جبهه گرفتند. مخالفان طرح گشایش مالی معتقدند این طرح بسیار مبهم و پیچیده بوده و نمی تواند اقتصاد را از بلاتکلیفی نجات دهد.

طرح گشایش مالی دولت، از روز رسانه ای شدن به یکی از اصلی ترین و جنجالی ترین موضوعات مورد بحث تحلیلگران مالی تبدیل شده است. این مسئله از همان ابتدا نظر مخالفان و موافقان برانگیخت. مخالفان معتقدند که نفت در شرایط کنونی بسیار پر ریسک بوده و این درحالی است که هیچ افق سرمایه ای برای افرادی که قصد سرمایه گذاری دارند، دیده نمی گردد. البته نظر مخالفان تنها به پرریسک بودن نفت محدود نمی گردد و تحلیلگران نقاط ضعف بسیاری را برای طرح دولت مطرح می نمایند و واکنش های منفی نسبت به آن همچنان ادامه دارد. این درحالی است که اخیرا رئیس جمهوری نسبت به حواشی رسانه ای شدن این طرح و همچنین نظر مخالفان واکنش نشان داده است. حسن روحانی روز چهارشنبه در جلسه هیئت دولت به شرایط سخت کشور و بحران تحریم ها اشاره نمود و در پاسخ به مخالفان طرح دولت برای فروش نفت گفت: دولت در حال کوشش برای کنترل نقدینگی، مقابله شدید با تحریم نفتی، ایجاد تعادل بودجه ای بین درآمد ها و هزینه‫ها و ایجاد سرمایه مطمئن برای مردم است و این مجموع مفاد طرحی است که دولت به دنبال آن است و به تصویب رسانده و در جلسه سران قوا نیز کلیات آن تصویب شده است. اگر این طرح ها اجرایی شوند حتما در زندگی مردم تاثیرگذار خواهد بود. ما می‫خواهیم بگوییم سکه و دلار جای سرمایه گذاری نیست، اما بورس و خرید نفت، جای سرمایه گذاری مطمئن است. دولت در بخش مالی همه توان خود را به کار گرفته تا نقدینگی را کنترل نموده و با مقابله با تحریم نفتی، نفت را در چارچوبی که نهایی خواهد شد به فروش رسانده و تعادلی بین منابع و مخارج ایجاد نماید.

وی در بخش دیگری از صحبت هایش گفت: درمورد کاری که دولت هفته ها و ماه ها برای آن زحمت کشیده، یک سری افراد که معلوم نیست مبانی آن ها برای اینکه مردم را دلسرد نمایند، چیست؟ به مردم می گویند طرح دولت ممکن است زحمتی برای پرداخت به دولت آینده ایجاد کند و دولت می خواهد خود را از فشار خلاص نموده و این فشار را به دولت آینده منتقل کند که این یک حرف کاملا دروغ و بی اساس است.

شروع طرح پیش ‫فروش نفت به مردم از یکشنبه آینده

با وجود، اما و اگر های بسیار، طرح گشایش مالی دولت خود را برای برداشتن اولین گام آماده نموده است. آنطور که گفته می گردد، نخستین مرحله از فروش اوراق سلف نفتی با عرضه بیش از 500 هزار بشکه نفت یکشنبه 26 مرداد ماه در تالار بورس انرژی عرضه خواهد شد. بر اساس اطلاعیه منتشر شده روی سایت کدال، روز یکشنبه 26 مرداد، 529 هزار و 312 بشکه نفت خام سنگین ایران عرضه خواهد شد. قیمت هر بشکه 944 هزار و 622 تومان معین شده است. اوراق سلف نفتی دو ساله بوده و سر رسید قرارداد 26 مرداد 1401 است. حداقل خرید برای هر نفر در این عرضه اولیه یک بشکه و حداکثر 20 هزار بشکه است. بر اساس این اطلاعیه، حداکثر 10 روز کاری پس از خاتمه دوره عرضه اولیه معاملات ثانویه این اوراق شروع می گردد. ساعت معاملات ثانویه نیز از ساعت 8:30 تا 12:30 دقیقه روز های کاری بازار سرمایه معین شده است.

این طرح نامعین است

بعضی از تحلیلگران مالی بر این باورند که پیش فروش نفت خام که یک سرمایه ملی است، گشایش خاصی برای معیشت مردم نخواهد داشت. هوشیار رستمی، کارشناس مالی با اشاره به طرح دولت و تاثیر آن در اقتصاد به ابتکار گفت: در ابتدا هنگامی که صحبت از طرح گشایش مالی به میان آمد، قرار بر این بود که اوراق سلف نفت باشد و پس از آن گفتند که 18.5 تا 19 درصد سود تضمین شده دارد و بعد معین شد که این طرح نه اوراق است و نه سلف. اجرایی شدن این طرح اساسا با ابهام روبه رو است، هنوز معین نیست که افراد می توانند بشکه های نفت را تحویل بگیرند یا خیر؟ محل فروش آن معلوم نیست و هدف نهایی این طرح نامعین است.

این کارشناس مالی در ادامه صحبت ها به میزان اعتماد عمومی برای اجرا شدن چنین طرح هایی اشاره نمود و گفت: در ابتدا بحث اصلی این بود که نفت را به مردم بدهند و پس از مدتی آن را به قیمت روز از افراد خریداری نمایند. دولت باید توجه داشته باشد که اینگونه طرح ها احتیاج به اعتماد عمومی دارد، مسئله ای که در ایران رتبه بسیار پایینی داشته و من بعید می دانم سرمایه گذاران دلار و یا یورویی که دارند را در اختیار دولت قرار بدهند و در مقابل کاغذی را دریافت نمایند تنها به امید اینکه اگر نفت و یا دلار گران شد آن سودی را به جیب بزنند.

وی با اشاره به رفتار سرمایه گذاران برای حفظ ارزش سرمایه های شان ادامه داد: اگر تصمیم و هدف اصلی این است که دلار و یورو از اقتصاد جمع آوری گردد پیش از هر کاری باید بازار را مدیریت کرد. اکنون مقداری دلار و یورو نزد مردم است، بعضی از این افراد سفته بازانی هستند که برای کسب سود ارز را خرید و فروش می نمایند. اما بخش عمده ای از دلار و یورو در دست افراد جامعه است. شهفرایندانی که اقدام به خرید ارز نموده اند تا ارزش پول شان را حفظ نمایند. این رفتار بسیار صحیح بوده و طبیعی است که افراد برای حفظ مالشان به بازار هایی همچون ارز یا طلا ورود پیدا نمایند.

این کارشناس مالی اظهار کرد: ما باید بدانیم که اگر ارز در دست افراد با اینگونه سیاست ها جمع آوری گردد به سمت بانک مرکزی خواهد رفت. بانک مرکزی نیز در مقابل این ارز دولت ریال می دهد و در این میان ریالی خلق می گردد و پایه پولی فرایند افزایشی به خود می بیند. حال پس از طی شدن جهت، برای کنترل بازار این ارز به مردم فروخته می-گردد. به عبارتی دیگر ارزی که امروز در جیب بعضی از افراد است سه ماه دیگر به جیب عده ای دیگر از مردم می رود. قطعا ما با این فرایند پس از مدتی مشکل عرضه دلار را خواهیم داشت و در این میان تنها یک حجم ریال برای دولت خلق شده است.

وی اضافه کرد: متاسفانه این طرح گشایشی را ایجاد نخواهد شد. همانطور که دولت های قبلی میراث ویرانگر مالی زیادی از خود به جای گذاشتند اینگونه طرح ها هم میراثی برای دولت های بعدی خواهد بود.

رستمی با اشاره به راه چاره حل مسائل مالی گفت: من بار ها گفته‫ام اساسا مسائل مالی کشور اوراق، سلف، نفت و دلار نیست، مشکل ما سیاست خارجه است و تا زمانی که این مسئله سامان نگیرد، مسائل مالی ما حل نخواهد شد.

منبع: ابتکار