727 هزار نفر با یک شغل راضی نمی شوند! - مجله توسعه دهنده

به گزارش خبرنگاران، در حالی که به اعتقاد کارشناسان، پایین بودن حقوق، رضایت نداشتن از شغل اول و افزایش هزینه های زندگی از جمله علل گرایش افراد به داشتن شغل دوم است، مرکز آمار و اطلاعات وزارت کار در گزارشی، اصلی ترین و بیشترین دلیل دو شغله بودن افراد در سال گذشته را مسائل اقتصادی و معیشتی عنوان نموده است.

در سال های گذشته به دنبال اعمال سیاستهای بازار کار و دستمزد و شکاف عمیقی که میان درآمدها و هزینه های خانوار ایجاد شده، پدیده ای به نام دو شغله ها شکل گرفته است؛ این پدیده اگر چه تا مدتها قبل به شکل پنهانی بود و اعداد و ارقام خاصی از آن توسط دستگاه های متولی ارائه نمی شد، اما با گسترش تعداد دوشغله ها به تدریج جدی گرفته و جداولی به آن اختصاص داده شد.

در طرح آمارگیری نیروی کار، افرادی که اظهار نموده اند که کار دیگری هم داشته اند، چند شغله به شمار می روند. ملاک در نظر دریافت شغل اصلی یا شغل دوم، تشخیص فرد است و اگر فرد نتواند شغل اصلی خود را تشخیص دهد، شغلی که ساعت کاری بیشتری را به خود اختصاص داده است، به عنوان شغل اصلی در نظر گرفته می گردد و در صورت مساوی بودن ساعات کار همه مشاغل، آن شغلی را که فرد در آن سابقه بیشتری داشته به عنوان شغل اصلی وی درنظر گرفته می گردد.

727 هزار نفر با یک شغل راضی نمی شوند!

بر اساس آخرین پیمایش میدانی انجام شده در کشور، از مجموع 23 میلیون و 400 هزار نفر شاغل کشور در سال گذشته، حدود 727 هزار نفر از شاغلان اظهار نموده اند که بیش از یک شغل داشته اند. از این میزان 10.5 درصد از افراد چند شغله در شغل اصلی خود مزد و حقوق بگیر بخش عمومی، 20.2 درصد مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی و 63.9 درصد در سایر بخشها مشغول فعالیت بوده اند. بیشترین درصد چند شغله ها هم در گروه کارکنان مستقل قرار داشته است. کارکنان مستقل در واقع کسانی هستند که برای انجام فعالیتهای شغلی خود حقوق بگیر کسی نیستند و هیچ حقوق بگیری هم در استخدام ندارند. به عبارتی این عده، زیردست و کارفرما ندارند و فعالیتهای شغلی خود را به شکل مستقل دنبال می نمایند تا آزادی عمل بیشتری داشته باشند. در گذشته تعداد کارکنان مستقل کم بود و دولتها معمولا آنها را نادیده می دریافتد یا غیر متعارف می دانستند ولی امروز تحت تاثیر معادلات اقتصادی و شرایط حاکم بر اقتصاد در محاسبات آماری به بازی گرفته می شوند.

کارکنان مستقل درصدر دو شغله ها

آنالیز های بازار کار نشان می دهد که در طرح آمارگیری نیروی کار، فقط حدود 3.1 درصد کل شاغلان 10 ساله و بیشتر اظهار نموده اند که دارای دو شغل و بیشتر هستند. 11 هزار و 578 نفر از چند شغله ها که شغل اصلی آنها در بخش عمومی است، در شغل دوم خود نیز در بخش عمومی مشغول به کارند، به عبارتی دیگر هر دو شغل آنها در بخش عمومی است.

13 هزار و 859 نفر از چند شغله ها که شغل اصلی آنها در بخش عمومی است، در شغل دوم خود در بخش خصوصی مشغول کارند؛ به نظر می رسد علت این امر می تواند ناشی از عدم کفاف مخارج زندگی با حقوق دریافتی در شغل اول باشد. 50 هزار و 777 نفر از چندشغله هایی که شغل اصلی آنها در بخش عمومی است در شغل دوم خود به عنوان کارفرما، کارکن مستقل و یا کارکن فامیلی بدون مزد مشغول فعالیت هستند.

4759 نفر ازچندشغله ها که شغل اصلی شان در بخش خصوصی است در شغل دوم در بخش عمومی مشغول کارند و 29 هزار و 143 نفر از چندشغله ها هر دو شغلشان در بخش خصوصی است.

112 هزار و 838 نفر از چندشغله ها که شغل اصلی آنها در بخش خصوصی است، در شغل دوم خود به عنوان کارکن مستقل یا کارفرما و یا کارکن فامیلی بدون مزد مشغول فعالیت هستند.

هادی ابوی ـ فعال حوزه کار ـ در گفت وگو با خبرنگاران، در شرح چرایی تمایل افراد به داشتن دو شغل و بیشتر می گوید: امروز شرایط زندگی به شکلی پیش می رود که دیگر کار کردن یک نفر در خانواده نمی تواند هزینه های زندگی را پوشش دهد. متاسفانه حقوق سرپرست خانوار به تنهایی پاسخگو نیست و در بیشتر خانه ها زنان هم دوشادوش مردان و پابه پای آنها کار می نمایند تا بلکه چرخ زندگی کمی بچرخد.

اشتغال به کار در ساعات طولانی شاید وضع معیشتی یک خانواده را بهبود بخشد ولی موجب اشغال فرصتهای شغلی جویندگان کار شده و افراد را به تدریج دچار مسائل جسمی و روحی فراوانی می نماید.

او با اشاره به افزایش هزینه های خوراک، درمان، تحصیل و آموزش و ایاب و ذهاب می افزاید: در سالهای اخیر پایین بودن دستمزدها، افزایش هزینه ها و فاصله بین تورم و دستمزد باعث شده تا بیشتر خانواده ها فقیرتر شوند و این امر در میان خانوارهای کارگری نمود بیشتری پیدا نموده به نحوی که با افت شدید قدرت خرید و کوچک شدن سفره های کارگری روبه رو هستیم.

به اعتقاد ابوی، افرادی که مدرک تحصیلی آنها تناسب چندانی با شغلشان ندارد، معمولا سعی می نمایند شغل دوم خود را بر اساس تخصص و توانایی های خود پیدا نمایند.

این فعال حوزه کار اشاره ای هم به پیامدهای دو شغله بودن نموده و می گوید:داشتن شغل دوم باعث می گردد افراد ساعتهای طولانی را دور از اعضای خانواده و بیرون از خانه سپری نمایند در نتیجه ارتباط عاطفی با همسر و فرزندان لطمه می بیند؛ از طرفی به دلیل اشتغال به کار در ساعات طولانی دچار خستگی و مسائل جسمی و روحی فراوانی می شوند و فارغ از این امر فرصتهای شغلی جوانان جویای کار را اشغال می نمایند.

به گزارش خبرنگاران، در حال حاضر بسیاری از کارشناسان مهمترین دلیل گرایش افراد به مشاغل دوم را پایین بودن دستمزد در شغل اصلی، نبود امنیت شغلی، ازدیاد قراردادهای موقت و فاصله میان حداقل دستمزد و هزینه های سبد معیشت عنوان می نمایند. به زعم آنها، مسائل اقتصادی و کوشش برای تامین هزینه های زندگی اصلی ترین دلیلی است که افراد ناگزیرند به شغل دوم روی آورند. فراموش نکنیم که دو شغله یا چند شغله بودن افراد هر چند ممکن است وضعیت معیشتی یک خانواده را بهبود بخشد، اما قطعا بر میزان بهره وری، سلامت جسمی و روحی افراد، میزان تعامل با اعضای خانواده و امید به زندگی تاثیرگذار خواهد بود، از سوی دیگر انجام چندین شغل توسط یک فرد، می تواند موجب سلب فرصت های شغلی از افراد فاقد کار گردد. به نظر می رسد تعادل میان درآمد، نرخ تورم و پایداری شغلی تا حد زیادی از روی آوردن افراد به انجام چند شغل جلوگیری کند.