کاهش ساخت مسکن در تهران و افزایش آمارها در شمال، 2 سیگنال تازه به بازار چه می گویند؟ - مجله توسعه دهنده

از سوی دیگر، در شرایطی که سهم تهران از پروانه های ساختمانی کشور در سال 1400 به 5 درصد کاهش یافت، سهم شهرهای شمالی از کل پروانه های صادر شده در این سال رشد کرد و به 8 درصد رسید (دنیای اقتصاد).

این آمارها چه پیامی برای بازار مسکن دارد؟

تبدیل مسکن به کالای سرمایه ای

منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن در خصوص افزایش آمار پروانه های ساختمانی در شمال کشور به خبرنگاران می گوید: این شرایط نشان می دهد که بازار مسکن به سمت خرید با هدف سرمایه گذاری به جای مصرف رفته است.

او می افزاید: اگر طرح ها و سیاست های نظام سیاستگذاری بر مبنای حمایت از مصرف نماینده قرار داشت، نباید چنین شرایطی شکل می گرفت.

این کارشناس ادامه می دهد: اکنون بیشترین تقاضای مصرفی در بازار مسکن در شهر تهران است و کاهش صدور پروانه ساخت در این شهر، طبیعی نیست.

سرمایه گذاری با هدف کسب سود بیشتر

غیبی می گوید: سرمایه گذاران برای تعریف پروژه های ساخت و ساز خود به سمت شهرها و مناطقی می فرایند که احتمال بازگشت سرمایه و کسب سود را بیشتر کند. به نظر می رسد برآورد فعالان بازار مسکن این است که احتمال حفظ سرمایه در شمال کشور بیشتر از تهران است.

او می افزاید: در واقع به نظر می رسد پروژه های مسکن نه بر اساس احتیاج مصرفی بازار که بر مبنای کسب سود بیشتر تعریف می شوند.

طرح های حمایتی دولت موثر نبوده است

این کارشناس شرح می دهد: دولت برای جبران این شرایط، به ساخت مسکن های حمایتی روی آورده است. اما نهادهای سیاست گذاری و اجرایی نتوانسته اند سیاست های حمایتی و نظارتی کارآمدی را در حوزه مسکن تعریف نمایند.

او می افزاید: دولت باید نقش نظارت عالی بر این بخش داشته باشد و نباید مانند آنچه که سال هاست شاهد آن هستیم، وارد اقدامات اجرایی و پیمانکاری گردد.

این کارشناس بازار مسکن تاکید می نماید: هر زمان که دولت با ادعای برطرف چالش ها و حمایت از مصرف نمایندگان نقش اجرا را بر عهده گرفته یا در آن دخالت نموده، نتایج مثبتی در پی نداشته است. این شرایط را می توان در پروژه مسکن مهر مشاهده کرد.

غیبی ادامه می دهد: اقدامات جهادی که در سال های گذشته در حوزه مسکن اجرا شده است، معمولا توجه کافی را به زیرساخت های لازم و کیفیت نهایی واحدهای فراوریی نداشته اند. در نتیجه مسئله ای را از این بازار حل ننموده اند.

افزایش پروانه ساخت مسکن کافی نیست

او در خصوص افزایش صدور پروانه های ساختمانی نیز می گوید: مساله فقط صدور پروانه ساخت و فراوری مسکن نیست. باید تقاضای کافی نیز در بازار وجود داشته باشد.

این کارشناس شرح می دهد: اکنون این بازار در رکود به سر می برد. افزایش پروانه های ساخت، لزوما تعادل را دو سوی عرضه و تقاضا ایجاد نمی نماید. احتمال اینکه محصول بسیاری از این پروانه ها به پروژه های نیمه تمام یا ساختمان های خالی موجود اضافه شوند، وجود دارد.

ضرورت تعریف پروژه های مسکن بر اساس احتیاج بازار

غیبی تاکید می نماید: البته صرف موضوع عرضه مسکن اهمیت زیادی دارد. در واقع نمی توان یکسره با افزایش صدور پروانه های ساخت مخالفت کرد اما این موضوع به برنامه ریزی دقیقی احتیاج دارد. باید به سمت تقاضا نیز توجه کرد. از سوی دیگر پروژه ها باید بر اساس احتیاج بازار تعریف شوند.

او می افزاید: شرایط در سال های اخیر به گونه ای بوده است که بخش خصوصی پروژه هایی را در شهرهایی طراحی و اجرا می نماید که سود بیشتری در پی داشته باشد. از سوی دیگر، دولت نیز در کوشش است پروژه های حمایتی را عملی کند. نتیجه این تقسیم کار تا کنون مثبت نبوده و به تورم در بازار مسکن دامن زده است.

احتمال افزایش مطالبات معوق بانک ها

این کارشناس می گوید: تعریف بخش عرضه بدون توجه به احتیاج مصرفی بازار، اگر با اخذ تسهیلات بانکی برای تکمیل پروژه ها همراه بوده باشد، می تواند به افزایش مطالبات معوقه بانک ها منجر گردد.

غیبی تاکید می نماید: البته بخش خصوصی احتمالا در مقایسه با پروژه های دولتی و حمایتی، کمتر از تسهیلات بانکی بهره می گیرد. دولت از ابتدا در چنین پروژه هایی، نوعی سبد حمایتی را که شامل تسهیلات بانکی نیز می گردد برای متقاضیان تعریف می نماید.

او می گوید: اگر پروژه های حمایتی به درستی طراحی و اجرا نشوند، احتمالا بار تسهیلات دریافتی تسویه نشده، به شبکه بانکی منتقل می گردد.

آخرین اخبار حوزه مسکن را در صفحه بازار مسکن خبرنگاران بخوانید.