خبرنگاران مردان نمکی، مومیایی های 2هزار ساله در موزه باستان شناسی زنجان
به گزارش مجله توسعه دهنده، زنجان - خبرنگاران - موزه باستان شناسی زنجان واقع در عمارت تاریخی ذوالفقاری این شهر، مومیایی های کشف شده از یک معدن نمک تاریخی را در خود جای داده است؛ مومیایی هایی موسوم به مردان نمکی که قدمت بعضی از آن به بیش از 2 هزار سال می رسد.
به گزارش خبرنگاران، تا به امروز 6 مرد نمکی از همین معدن کشف شده است که کاوشگران حدس می زنند همه آنان در معدن نمک مشغول معدنکاری بوده اند که بر اثر ریزش، زیر آوار نمک مانده و در همان جا مدفون شده اند.
مدفون شدن در نمک باعث شده است که موارد قابل توجهی از پیکر، لباس و لوازم مومیایی ها حفظ گردد به طوری که به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان، تا کنون هیچ اثری از لباس مردم عادی دوران هخامنشی در اختیار نبود تا آنکه با کشف یک مومیایی مدفون شده در معدن نمک چهرآباد آثار ارزشمندی در این زمینه به دست آمد که قدمت آنها به 2 هزار و 350 سال می رسد.
یحیی رحمتی اضافه کرد: طبق کاوشهای انجام یافته در محوطه معدن تارخی چهرآباد تعیین شده است که این معدن از حدود نیمه هزاره اول شناسایی شده است.
وی ادامه داد: بر اساس آزمایش های سال یابی کربن تعیین شد که سه مورد از مردان نمکی مربوط به دوره هخامنشی با قدمت حدود 2 هزار و 300 سال، 2 مورد از مردان نمکی مربوط به دوره ساسانی، با قدمت حدود 1500 تا 1700 سال قبل است.
رحمتی گفت: با توجه به شواهد و مدارک موجود، ریزش تونلهای معدن چهرآباد، دست کم دوبار اتفاق افتاده است؛ نخستین بار در حدود 2 هزار و 300 سال پیش و سپس با گذشت چندین قرن دوباره حادثهای دیگر در معدن نمک اتفاق افتاده و در نتیجه آن مردان دیگری کشته و در آن مدفون شده اند.
به گزارش خبرنگاران، کاوشها در محوطه باستانی چهرآباد زنجان از سال 83 شروع شده است و از سال 89 تا کنون اداره کل میراث فرهنگی زنجان کاوش در این محوطه تاریخی را با مشارکت و همکاری موزه و دانشگاه بوخوم آلمان دنبال می نماید.
مرد نمکی شماره چهار که متعلق به پسری 16 ساله است، سالم ترین و کامل ترین مومیایی کشف شده از معدن نمک چهرآباد، با قدمتی 2300 ساله(دروه هخامنشان) است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان به پروژه پاکسازی بقایای معدنی از روی بقایای انسانی مردان نمکی در سال گذشته اطلاع داد و گفت: با انجام این عملیات پاکسازی، شناسنامه بازسازیی کاملتری برای این مومیایی ها تهیه شد که علاوه بر اطلاعات باستان شناسی، اطلاعاتی درباره ابعاد و اندازه، نحوه آسیب دیدگی، رنگ سنجی و آنالیز بیولوژیکی را نیز در بر دارد.
امیر ارجمند گفت: در آزمایش های انجام گرفته در عملیات حفظ و بازسازی اشیا، عکس اثر قبل و بعد از بازسازی، طرح های آسیب شناسی نیز درج شد که برای بازدید کنندگان بسیار مفید خواهد بود.
وی با بیان اینکه موزه مردان نمکی واقع در عمارت ذالفقاری ززنجان همیشه جزو اماکن پربازدید در میان جاذبه های گردشگری این استان است، گفت: پسر 16 ساله مربوط به دوره هخامنشی که از کامل ترین نمونه های مردان نمکی کشف شده است، به همراه 2 مرد نمکی دیگر در این موزه نگهداری می شوند.
به گزارش خبرنگاران، هم اکنون از 6 مومیایی کشف شده، آثار 2 مرد نمکی به دلیل متلاشی بودن در مخزن اشیای مردان نمکی در موزه باستان شناسی زنجان نگهداری می گردد و سه مومیایی مردان نمکی در همین موزه و یک مومیایی نیز در موزه ملی ایران در معرض بازدیدکنندگان واقع شده است.
لازم به ذکر است مرد نمکی نگهداری شده در موزه ملی ایران نیز متعلق به دوره ساسانی است.
موزه باستان شناسی زنجان واقع در عمارت تاریخی ذوالفقاری این شهر، علاوه بر مومیایی های مردان نمکی، دارای سه بخش پیش از تاریخ، تاریخی و بخش اسلامی است که در هر یک از آنها اشیای مربوط به هر دوره به نمایش گذاشته شده است.
در بخش پیش از تاریخ، اشیای دوره پیش از تاریخ کشف شده در استان زنجان از محوطه های تپه نور سلطانیه مربوط به هزاره پنجم قبل از میلاد و تپه خالصه خرمدره مربوط به هزاره ششم قبل از میلاد و سها چای تپه مربوط به هزاره چهارم قبل از میلاد نگهداری می گردد. این اشیا شامل انواع کاسه های سفالین ساده و منقوش، انواع ابزار سنگی بنام میکرولیت و ابزار استخوانی و پیکرک های حیوانی است.
بخش تاریخی دارای انواع ظروف سفالین عصر آهن کشف شده در استان زنجان شامل انواع سفالهای خاکستری و نخودی، ظروف سفالین لعابدار دوره اشکانی، انواع خمره های ذخیره آرد، انواع ابزار جنگی از جنس مفرغ شامل سرگرز و پیکان، سرپیکان و شمشیر های ساده و منقوش است.
در بخش تاریخ اسلام نیز انواع اشیای دوره اسلامی شامل پی سوزهای ساده و لعابدار دوره ایلخانی، ظروف مسی قلمزنی، کاشی های ستاره ای و زرین فام کشف شده از گنبد سلطانیه، سکه های دوره های مختلف تاریخی از دوره تاریخی تاپایان دوره اسلامی نگهداری می گردد.
منبع: ایرنا